Wish I May, Wish I Might

Brian McKnight - Everything

Zolang als ik leef is mijn identiteit al fluïde en daarmee één grote persoonlijke speurtocht. Zo groeide ik op met zowel praktiserende gereformeerde  als met atheïstische familieleden. Ik werd grootgebracht op een boerderij en genoot van de rust en ruimte, maar ondervond ook de nadelen van bijvoorbeeld faciliteiten op afstand hebben, waardoor ik al van kleins af aan droomde in de stad te wonen. Op het gymnasium bevond ik me tussen elitaire kringen; thuis was alles vooral zo nuchter en simpel mogelijk. Ik heb mijn hele leven al overal een beetje en nergens helemaal bijgehoord. Elke keer wanneer ik dan bij een dorpstentfeest of op het schoolplein was, werd ik getroffen door het gevoel van anderszijn.

Het gevoel van anderszijn is nooit helemaal wegegaan, waarbij ik me sindskort bewust ben dat ik deze positie vaak ook vrijwillig kies. Aan de ene kant ben ik nog steeds verbonden met mijn roots;  bij een barbecue van een vriend in Friesland, genoot ik ervan hoe hij de worsten op zijn klompen aan het grillen was. Het was in dezelfde week waarin ik een barbecue op mijn werk had. De particuliere school met haar formele voorschriften en gepriviligeerde studenten, noemt  dit soort evenementen “culinair experiences”.  Hier stond er zeebaars, scroppino en portobello op het menu. Toen mijn collega vroeg of ik mosselen wilde, flitste er door mijn hoofd dat ik niet eens weet hoe je dat netjes moet eten. Om niet door de mand te vallen met mijn gebrek aan etiquette, sloeg ik over. Dat ik allang door de mand ben gevallen, werd duidelijk toen ik vorige week een stropdas bij mijn pak om had. Terwijl ik er hetzelfde uitzag als iedereen in mijn directe omgeving, vroeg een leerling mij “wat is dit mevrouw? High school musical?”

Mijn vriendenkring is net zo versnipperd als mijn identiteit en heeft dan ook bijna alle mogelijke coninua denkbaar; van psychologen tot ontvangers van meervoudige traumatherapie; van strijdende ongedocumenteerden tot succesvolle miljonairskinderen en van celibataire tot prostituerende homoseksuelen. Ik denk altijd dat ik mijn vrienden kies op basis van hun harten en niet aan de hand van hun verleden of verhaal, maar misschien klik ik wel beter met mensen die hun identiteit ook als een niet vaststaande entiteit beschouwen. Toen iemand uit boosheid vertelde dat ik alleen met minderheden omga om mezelf beter te voelen, voelde ik me geraakt. Is het niet zo of denk ik dat het niet zo is? 

Er is één periode en plek op de wereld waar ik mijn gevoel van anderszijn wist te omarmen en dat was tijdens mijn universitaire uitwisseling in Zwitserland. Zwitsers zijn over het algemeen een trots en nationalistisch volk, waarbij processen van insluiting en uitsluiting gemakkelijk worden bewerkstelligd. In de tijd dat ik in Bern woonde, vond ik mijn gelijken in hen die ook geen vloeiend Zwitsers-Duits spraken, die zich veroordeeld voelden tot elkaar (en daarmee tot mij) en het beste wilden maken van het leven op een sprookjesachtige plek. Een schoon land, met de best denkbare faciliteiten en de meest adembenemende natuur. Zwitserland heeft een bepaalde exclusiviteit, waar mijn veelal armoedige vrienden en ik op een gekke manier toegang tot hadden. Hier leerden we dat je niet rijk bent met zakken vol geld, maar met de beste vrienschappen.

Hoe bijzonder dit semester was en hoe erg ik die periode uit mijn leven koester, werd afgelopen week duidelijk. Ik nam twee vriendinnen mee naar Zwitserland, waar ik oude vrienden opzocht. We sliepen bij oude bekende D., die in een psychische wantoestand verkeerde en ons opzadelde met zijn 66-jarige Duitse huisgenoot (en tevens yogaleraar). Deze huisgenoot praatte het liefst de hele dag door over nationalisme, duurzaamheid en globalisering. Hij vertelde dat veel mensen luisteren uit beleefdheid en niet uit interesse. Ik was daarentegen één en al oor en niet veel later waren mijn vriendinnen en ik onderdeel van zijn excursie door de bergen. Toen hij mededeelde dat er een theologische professor op bezoek zou komen en met ons in de woonkamer zou slapen, besefte ik dat ik veel flexibiliteit van mijn vriendinnen verwacht door me te laten leiden door mijn in Zwitserlandwoonachtige vrienden. Gelukkig konden zij ermee dealen.

Toen we de volgende dag met andere oude bekenden door het Franse gedeelte van het land tourden, was ik de DJ van de auto. Het was 25 graden en ik had mijn zomerjurkje aangetrokken. We luisterden naar Brian McKnight, we hadden uitzicht over blauwgroene wateren en bergen met druivenstokken. Het lukte me om te leven in het moment, om louter en alleen te genieten en al mijn gedachten los te laten. Mijn in Zwitserland woonachtige vrienden staan vier jaar na dato nog voor mij klaar en hebben niet alleen tijdens deze trip, maar tijdens ons hele verblijf een grenzeloze gastvrijheid laten zien. In mijn levenslange speurtocht naar mijn identiteit, heb ik een plek gevonden waar ik erbij hoor. Daar waar je niet rijk bent met zakken vol geld, maar met de beste vriendschappen.