Pay attention, I got something to say

Anastacia - Overdue Goodbye

Voor veel vriendinnen ben ik het aanspreekpunt voor liefdesadvies. Ik weet niet zo goed waarom, want sinds mijn eerste contact met een man geloof ik al meer in Sinterklaas dan in de liefde. Mijn adviezen zijn hier dan ook op gebaseerd en veel vriendinnen kunnen zich vast nog wel wat radicale woorden uit mijn mond herinneren. Als een man een tijd niks meer liet horen,  moesten ze hem uit hun gedachten wissen, nooit meer contact opnemen en alle datageschiedenis verwijderen totdat het mannetje met hangende pootjes terug zou komen. Soms is een choquerende opmerking nodig om vriendinnen wakker te schudden, zoals ‘’als je mijn aanpak niet volgt, is je verdriet je eigen keuze.’’ Ik ben er veel door gehaat, maar nog meer door bejubeld als de mannen inderdaad met hangende pootjes waren teruggekomen nadat een vriendin hard to get was gaan spelen. ‘’Jij moet psycholoog worden’’, zeiden ze dan. Nu ik in Zwitserland psychologie volg, ben ik erachter gekomen dat de leer niet genoeg mijn interesse heeft en ik nooit psycholoog zal gaan worden.

Wel kan ik zeggen dat antropologie en psychologie nauw met elkaar verbonden zijn. Zo ben ik nog steeds erg druk met mijn onderzoek over illegale immigranten in Zwitserland. Ik volg L.R. al een aantal weken waarin we zijn reis als illegale immigrant opnieuw maken. Hij brengt me naar locaties waar ik anders nooit zou komen. Kleine dorpen waar eerst asielzoekerscentra stonden en de gevangenissen waarin hij blij was te hebben gezeten, omdat hij eindelijk een kans kreeg om te werken. De plaatsen waar hij gedwongen drugs moest dealen en de plek waar hij zijn vrouw ontmoette, die onlangs zwanger raakte van iemand anders, zijn voorbeelden van heftige, emotionele locaties. In 12 jaar ben ik de eerste die zijn geschiedenis krijg te horen, aangezien hij nooit de veiligheid heeft gevoeld de verhalen met iemand te delen. Ik heb hem regelmatig huilend aan de lijn. Hij is dankbaar met deze vorm van therapie en hoopt dat hij met zijn ‘’life story’’ andere mensen kan inspireren ook hun verhaal te doen.

L.R. weet niet hoe hij mij kan bedanken voor zijn psychologische hulp, maar wat hij niet beseft is dat ik minstens evenveel van hem leer. Zo is hij een ervaringsdeskundige in het leven van het overleven. Soms is mijn weekbudget op dinsdag al op en moet ik ‘’on the edge’’ leven. Begrijp me niet verkeerd, ik houd van dit leven. Ik heb van mijn verblijf geleerd dat er een correlatie is tussen de hoeveelheid materie en mijn geluk niveau. Hoe minder ik bezit, des te gelukkiger ik ben met wat ik wel heb. Als het zo hard regent dat ik niet kan fietsen, neem ik de tram en reis ik zwart. L.R. heeft me de strategie van het ‘’schwarz fahren’’ geleerd. In een noodgeval gaat hij opvallend door de tram rennen. Volgens hem komen alle 7 controleurs gelijk achter hem aan, omdat hij zwart is. In de tussentijd zou ik bij de volgende halte kunnen uitstappen. Hij heeft sinds kort een reisabonnement waarin hij onbeperkt kan reizen, dus de vooroordelen van de Zwitserse SBB-medewerkers zouden in dat geval goed voor mij uitpakken. Dit noodplan hebben we gelukkig nog niet hoeven inzetten. Ik vertel niet met trots over mijn gedrag, maar wil met dit problematische voorbeeld aangeven hoe Afrikanen weten om te gaan met de Zwitserse percepties van etniciteit.

Het is iets wat mijn interesse heeft en waar ik niet uitgesproken over kan raken. Ik heb een breed netwerk opgebouwd binnen de Afrikaanse gemeenschap. Zowel in de kerk, als in de sportschool als bij hiphop feestjes, van dominees tot bodybuilders tot Dangerous Prince: ze willen allemaal wel hun verhaal kwijt. Ze raden me aan om te blijven en mijn onderzoek te verlengen, maar die mogelijkheden heb ik helaas niet. Ik voel me voor het eerst in mijn leven als een echte antropoloog en kijk uit naar het onderzoek dat ik in Bolivia zal gaan doen. Ik weet niet of ik even gemakkelijk toegang kan krijgen tot de Boliviaanse onderzoekspopulatie, maar uitdagingen maken dit beroepenveld interessant. In 2012 schreef ik al in één van mijn blogs dat ik na aanleiding van de confrontatie met ‘powerless people’’ het belang van onderwijs meer dan ooit inzie. De minderwaardige positie van anderen geeft me de moed en de motivatie om zoveel mogelijk te studeren, omdat ik alle kansen die ik heb moet benutten. En wie weet kom ik ooit terug in Zwitserland om meer levensverhalen van Afrikanen op te tekenen. With God all things are possible.